YÖK Denklik Şartları ve Ukrayna Üniversitelerinin Denkliği
Ukrayna Üniversite Eğitimi ve Yaşam
YÖK Denklik Şartları ve Ukrayna Üniversitelerinin Denkliği
YÖK Denklik Şartları ve Ukrayna Üniversitelerinin Denkliği
Yurtdışında eğitim almak için karar alan öğrencilerin ve ialelerinin aklına gelen ilk soru gidecekleri okulun “YÖK DENKLİĞİ VAR MI ? yoksa YOK MU ?” sorusudur. YÖK DENKLİĞİ ve YÖK tarafından TANINMA olguları iki farklı konudur. Tanıma ile denklik aynı anlama gelmemekte olup çoğu zaman birbiri ile karıştırılmaktadır. YÖK kurulunca tanınan üniversitelerin denklik işlemi ilgili mevzuata göre değerlendirilir ve bir süreç sonunda tamamlanır. İlgili yurtdışı yükseköğretim kurumlarının YÖK kurulunca tanınmakta olması o kurumdan mezunlara direk denklik hakkı vermez.
YÖK tarafından Tanınma
Tanınma gideceğiniz üniversitenin kendi özelliği ile ilgili bir durumdur. Yurtdışında eğitim alacağınız ülke, üniversite, üniversitenin fiziki yapısı, kadro yapısı, eğitim uygulamaları, eğitim alınacak okulun bulunduğu ülkedeki resmi durumu gibi kriterler incelenerek üniversitelerin uygunluğuna; daha doğrusu eğitim kurumunun üniversite vasfı taşıyıp taşımadığına YÖK tarafından karar verilir. Bir diploma için denklik başvurusu yapabilmeniz öncelikle eğitim alacağınız okulun YÖK tarafından tanınıp tanınmadığına bağlıdır. YÖK genellikle devlet üniversiteleri ve köklü okulları tanımaktadır.
Yurtdışında okuyacağınız üniversitenin YÖK tarafından tanınıp tanınmadığını öğrenmek istiyorsanız YÖK’e bir dilekçe ile başvuru yapmanız gerekmektedir. Dilekçede adınızı, soyadınızı, telefonunuzu, adresinizi, istenen okulun tam adını (Orjinal adı, İngilizce adı, Türkçe adı), okulun bulunduğu ülkeyi, şehri, ilgili bölümün adını, almak istediğiniz eğitim düzeyini (ön lisans, lisans, yüksek lisans) yazmanız, daha sonra YÖK Denklik Birimi’ne posta ya da kargo ile göndermeniz gerekir. Size 15 gün içinde cevap verilecektir. Planlamanızı buna göre yapmalısınız. Ayrıca güncel değişiklikleri YÖK kanalıyla takip etmeniz tavsiye edilir.
https://denklik.yok.gov.tr/mevzuat
Adres: Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Üniversiteler Mah. 1600. Cad. No:10 06800 Bilkent Ankara-Türkiye | |
Telefon: 0850 470 0 965 | |
Faks: 0 (312) 266 50 60 | |
E-Posta: denklik@yok.gov.tr |
YÖK Denklik
Denklik alacak olduğunuz eğitimin içeriği ile ilgili bir konudur. Yani eğitiminiz boyunca alacak olduğunuz zorunlu derslerin ve içeriklerinin, Türkiye’de aynı bölümün zorunlu dersleri, içerik ve yoğunluklarıyla uyumlu olması gerekmektedir. Şayet aldığınız eğitim ile Türkiye’deki benzer alanda uyum ve uygunluk varsa aldığınız diplomanıza denklik verilir. Eğer alacağınız eğitimde bir uyum yoksa ya da derslerde farklılık var ise, eksik derslerinizi Türkiye’de bir üniversitede almanız ya da YÖK denklik sınavına girmeniz gerekebilir. Denklik sınavında 100 üzerinden 50 puanı almanız durumunda diplomanıza denklik verilir.
Örneğin, yurt dışında herhangi bir bölüm okursanız daha sonra Türkiye’ye döndüğünüzde burada almanız gereken ama almadığınız eksik dersleri tamamlamanız gerekir. Fakat bazı bölümler, örneğin makine mühendisliği gibi, direk denklik alabilir. Denklik almak için mezun olduktan sonraki başvuruyu YÖK’e yapmanız gerekir. Gerektiğinde YÖK sizden bir seviye tespit sınavına girmenizi isteyebilir.
Avrupa Birliği süreci ve Bologna anlaşması sonrasında Denklik kapsamında YÖK tarafında pozitif ve önemli gelişmeler olmuştur. Özellikle Avrupa Birliği ülkeleriyle birliğe üye ülkelerde alınan diplomalarda tanınma ya da denklik anlamında çok büyük bir sorun kalmamıştır. Birliğe üye olmayan ama Bologna anlaşması kapsamındaki ülkelerde de (Örneğin: Rusya, Ukrayna vb.) diplomaların tanınması ve denklik almasıyla ilgili önemli bir engel kalmamıştır.
Yurtdışındaki üniversitelere ÖSYM-YÖK aracılığı ile yerleşirseniz (ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunda yazan üniversitelere“Azerbaycan, Bosna Hersek, Gürcistan, Makedonya, Moldova”yerleşenler için) mezuniyet sonrasında gerekli evraklarla başvurunca denklikleriniz onaylanmaktadır.
Eğer Denklik sizin için önemli değil ise;
Yurt dışında kariyerinize devam etmek ya da Türkiye’de özel sektörde ilerlemek istiyorsanız, lisans için lise diploması, master için lisans diplomanız ile beraber bizlere başvurmanız yeterli olacaktır.
Diploma denklik konusu sizin için önemli olmadığı durumlarda çok kolayca dilediğiniz ülkede Üniversiteye Candelas yardımıyla yerleştirileceksiniz.
Eğer Denklik sizin için çok önemli ise;
TIP, Diş hekimliği vb. Yurt dışında aldığınız eğitimi Türkiye’de icra etme hedefiniz var ise, aşağıda belirtilen şartları yerine getirmeniz sizlerden istenecektir !
Bologna Süreci nedir?
Bologna Süreci, bir çok uluslararası kuruluşun işbirliği ile Türkiye’nin de dâhil olduğu 47 üye ülke tarafından imzalanarak oluşturulan ve sürdürülen bir eğitim sürecidir.
Bologna Sürecinin hedefi Avrupa’da eğitim alan kişilerin rahatça Avrupa içinde dolaşabilmeleri ve iş bulabilmeleridir. Böylece Avrupa’nın iş ve eğitim alanlarında dünyanın cazibe merkezi olması amaçlanmaktadır.
Bologne süreci ülkelerin ve kültürlerin eğitime yansıtılarak tek tip eğitim sisteminden uzak, zengin içerikli ve farklılıkları yansıtan bir eğitim ağının kurulmasıdır.
Not:
Bu sayfada verilen bilgiler güncelliğini kaybetmiş ya da içeriğinde değişmiş olabilir. Güncel değişiklikleri YÖK sayfasından takip edebilirsiniz. https://denklik.yok.gov.tr/mevzuat
UKRAYNA’DAN HANGİ ÜNİVERSİTELER YÖK TARAFINDAN TANIMAKTADIR?
Denklik konusunda özellikle Avrupa Birliği süreci ve Bologna anlaşması kapsamında önemli gelişmeler olmuş, YÖK’ün bu konudaki tavrı oldukça olumlu yönde ilerleme sağlamıştır. Özellikle Avrupa Birliği ülkeleriyle birliğe üye ülkelerde alınan diplomalarda tanınma ya da denklik anlamında herhangi bir sorun kalmamıştır. Birliğe üye olmayan ama Bologna anlaşması kapsamındaki ülkelerde de (Örn: Rusya, Ukrayna) diplomaların tanınması ve denklik almasıyla ilgili önemli bir engel kalmamıştır.
YÖK’ün https://denklik.yok.gov.tr/ adresinden ulaşılan YÖK’ün Denklik Birimi sayfasında yer alan “Tanınan Üniversiteler” listesinde (12 Ağustos 2013 itibarıyla) Ukrayna’dan şu üniversiteler yer almaktadır.
Ukrayna’daki Yüksek Öğretim kurumlarından alacağınız diplomalar LİZBON antlaşması ile tüm Avrupa bir ülkelerinde geçerlidir. Bu antlaşma ile dilediğiniz Avrupa Birliği ülkesine yatay geçis yapma hakkınız bulunmaktadır. Ülkemizde de özel sektörde çalışmayı tercih edecek olan kişiler bu üniversitelerden aldıkları diplomalar ile rahatlıkla iş bulabilmekte ve önemli konumlara gelmektedirler.
A.M. Gorki Adına Kiev Devlet Pedagoji Üniversitesi
Bölgelerlerarası Personel Yönetim Akademisi
Çaykovski Ulusal Müzik Akademisi
Çevre Koruma ve Dinlenme Yerlerin İnşaat Milli Üniversitesi
Danylo Halytsky Lviv Devlet Tıp Üniversitesi
Dnepropetrovski Tıp Enstitüsü
Dnipropetrovsk Devlet Beden Eğitimi ve Spor Enstitüsü
Dnipropetrovsk Devlet Fizik Kültür Enstitüsü
Donetsk Devlet Teknik Üniversitesi
Donetsk Ulusal Üniversitesi
Güney Ukrayna K. D. Ushinskiy Devlet Pedagoji Üniversitesi
Harkiv Beşeri Bilimler Ukrayna Halk Akademisi
Harkiv Milli Otomobil ve Karayolları Üniversitesi
Harkov Devlet Tıp Üniversitesi
Harkov Karazin Milli Üniversitesi
Harkov Radyo Elektronik Üniversitesi
Harkov Ulusal Radyo Elektronik Üniversitesi
İvan Franko Ulusal Lviv Üniversitesi
Kharkiv Devlet Pedagoji Üniversitesi
Kharkiv Devlet Üniversitesi
Kırım Çevre Koruma Geliştirme Akademisi
Kırım Devlet Tarım Üniversitesi
Kırım Humanitar Üniversitesi
Kırım S.İ. Georgievskiy Devlet Tıp Üniversitesi
Kiev Kültür Sanat Milli Üniversitesi
Kiev Devlet Teknik Üniversitesi
Kiev Devlet Üniversitesi
Kiev Slav Üniversitesi
Kiev Taras Shevchenko Ulusal Üniversitesi
Kiev Ulusal Dilbilim Üniversitesi
Kiev Ulusal Ekonomi Üniversitesi
Kiev Ulusal İnşaat ve Mimarlık Üniversitesi
Krok Ekonomi ve Hukuk Üniversitesi
M. Gorkiye Donetsk Devlet Tıp Üniversitesi
Odesa Devlet Soğutma Akademisi
Odesa İ. İ. Mechnikov Ulusal Üniversitesi
Odesa Ulusal Denizcilik Akademisi
Odessa Devlet Ekonomi Üniversitesi
Odessa Devlet İnşaat ve Mimarlık Akademisi
Odessa Devlet Tıp Üniversitesi
Odessa Ulusal Denizcilik Üniversitesi
O.O. Bogomolets Milli Tıp Üniversitesi
Poltava Ulusal Teknik Üniversitesi
Simferopol Devlet Üniversitesi
Sivastopol Ulusal Teknik Üniversitesi
Sumy Devlet Üniversitesi
Taurida Ulusal V.I. Vernadsky Üniversitesi
Tavriyski Ekoloji Enstitüsü
Ternopil Devlet Tıp Üniversitesi
Ternopil Ulusal Ekonomi Akademisi
Ukrayna Ulusal Teknik Üniversitesi
Ulusal Havacılık Üniversitesi
Vadym Getman Kiev Milli Ekonomi Üniversitesi
Vernadsky Tavriya Milli Üniversitesi
V.N. Karazin Kharkiv Ulusal Üniversitesi
Zaporizhia Devlet Üniversitesi
Zaporojye Devlet Tıp Üniversitesi
Zaporojye Tıp Okulu
Zaporojye Devlet Teknik Üniversitesi
BAZI ÖNEMLİ NOTLAR:
Özellikle denklik sıkıntısının yaşanabileceği bölümlere dikkat etmek gerekmektedir.
Denklik olmadan yasal olarak çalışamayacağınız meslekler şunlardır:
Doktorluk
Eczacılık
İnşaat mühendisliği
Mimarlık
Avukatlık
Bu alanlarda çalışmak için mutlaka YÖK’ten denklik almak gerekmektedir. Ancak yasal olarak denklik başvurusu yapma hakkınız bulunmaktadır.
Özel sektörü yakından ilgilendiren bölümler için denkliğe pek gerek duyulmayabilir.
Bu alandaki bazı önemli bölümler ise:
Bilgisayar Mühendisliği
Makine Mühendisliği
Elektrik-Elektronik Mühendisliği
Yazılım Mühendisliği
Uçak Mühendisliği
Havacılık ve Uzay Bilimleri
Uluslar arası Ticaret
Yatırım Uzmanlığı
İşletme
Ekonomi
Nükleer Mühendislik
Mütercim-Tercümanlık
Kaptanlık
Gemi Mühendisliği
Pilotluk
Bu bölümler genel olarak özel sektörü ilgilendirdiği için denklik sıkıntısı yaşamazsınız.
Türk öğrencilerin Ukrayna’yı tercih etme sebeplerinin başında üniversitelere sınavsız kabul edilmeleri ve eğitim - yaşam ücretlerinin oldukça ekonomik oluşudur. Ukrayna’daki üniversitelere YÖK tarafından doğrudan denklik verilmese de öğrenciler Türkiye’ye döndükten sonra denklik için başvuruda bulunma hakkına sahiptir.
Devam zorunluluğu olamayan ve açık öğretim, uzaktan öğretim v.b. veren yabancı üniversiteler tarafından sunulan diplomalara YÖK tarafından denklik belgesi verilmemektedir.
Yurtdışından alınan Ön Lisans, Lisans ve Yüksek Lisans düzeyindeki yükseköğretim diplomalarının denklik işlemleri, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 7/p maddesi ile Yurt Dışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği hükümlerine göre yapılmaktadır. Buna göre, yurtdışından alınan bir diplomanın denklik değerlendirmesine alınabilmesi için, diplomanın alındığı kurumun ve eğitimin yapıldığı programın, Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınmış olması gerekmektedir.
YURTDIŞI YÜKSEKÖĞRETİM DİPLOMALARI TANIMA VE DENKLİK YÖNETMELİĞİ
5 Aralık 2017 SALI / Resmî Gazete / Sayı : 30261
YÖNETMELİK
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığından:
YURTDIŞI YÜKSEKÖĞRETİM DİPLOMALARI TANIMA VE DENKLİK YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam, Dayanak, Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarından alınan ön lisans, lisans, yüksek lisans diplomalarının tanıma ve denklik işlemlerinde uyulacak usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 7 nci maddesi ile 23/2/2006 tarihli ve 5463 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan 11/4/1997 tarihli Avrupa Bölgesinde Yükseköğretimle İlgili Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşme ve 23/2/2011 tarihli ve 6165 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan 16/1/2009 tarihli Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hukukuna Göre Kurulmuş Olan Üniversitelerin Karşılıklı Tanınmasına Dair Milletlerarası Anlaşma hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Açık öğretim: Yükseköğretim kurumlarında yüz yüze ve uzaktan öğretim dışında, öğrencilerin ve öğretim elemanlarının mekândan bağımsız şekilde karşılıklı iletişim ve etkileşimine dayalı olmaksızın gerçekleştirilen eğitim-öğretim türünü,
b) Akreditasyon kuruluşları: Yükseköğretim Kurulunun tescil yetkisi verdiği veya tescil yetkisini kabul ettiği uluslararası kalite güvencesi kuruluşlarını,
c) AKTS: Avrupa Kredi Transfer Sistemi (European Credit Transfer System-ECTS)’ni,
ç) Bilim Alanı Danışma Komisyonu: Tanıma ve denklik başvurularının incelenmesi sürecinde çeşitli mezuniyet alanlarına ilişkin olarak gerektiğinde görüş almak amacıyla kurulan, çalışma usul ve esasları kendi yönergesinde belirlenen ve çeşitli üniversiteler bünyesinde çalışmakta olan alanında uzman öğretim üyelerinden oluşan komisyonu,
d) Denklik: Yükseköğretim Kurulunca tanınan yurtdışı yükseköğretim kurumlarından ve programlarından alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının, ilgili eğitim düzeyindeki kazanımlar bakımından Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarınca verilen ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarına eşdeğerliğinin tespit edilmesini,
e) Diploma denklik belgesi: Denkliği talep edilen diplomanın Türk yükseköğretim sisteminde hangi alan ve düzeye eşdeğer olduğunu gösterir belgeyi,
f) Dışarıdan eğitim: Devam zorunluluğu olmaksızın sadece yarıyıl içi ve sonu sınavlarına katılma zorunluluğu bulunan eğitim-öğretimi,
g) İlmi hüviyet tespiti: Denklik işlemleri sürecinde alınan seviye tespit sınavı kararı kapsamında, yükseköğretim kurumlarınca oluşturulan komisyonlar marifetiyle yapılan sözlü ve gerektiğinde yazılı ve pratik uygulama aşamalarını da içeren ve yazılı seviye tespit sınavına muadil olan sınavı,
ğ) Komisyon: Yükseköğretim Kurulu Başkanı tarafından görevlendirilen Yürütme Kurulu üyelerinden birinin başkanlığında en az üç Genel Kurul üyesi ve gerektiğinde üniversitelerden görevlendirilen doçent veya profesör unvanına sahip öğretim üyelerinden oluşan Tanıma ve Denklik Komisyonunu,
h) Kurul: Yükseköğretim Genel Kurulunu,
ı) Kurum tanıma belgesi: Bir yükseköğretim kurumunun Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınıp tanınmadığını gösteren, talep edilmesi halinde ilgililere verilen ancak diploma denklik belgesi niteliği taşımayan okul tanıma belgesini,
i) Mezuniyet tanıma belgesi: Yurtdışındaki bir yükseköğretim kurumundan mezun olmuş ilgilinin, tanınan bir yurtdışı yükseköğretim kurumundan ve programından mezun olduğunu gösteren ancak diploma denklik belgesi niteliği taşımayan belgeyi,
j) Seviye ve Yeterlik Belirleme Sistemi (SYBS): Mezun olunan programla ilgili temel kazanımlar, eğitim-öğretimin dili, programın niteliği, teorik ve uygulamalı dersler, stajlar ve projeler yönünden eksiklik tespit edildiğinde ve/veya tereddüt oluştuğunda, söz konusu programın niteliğine göre ders tamamlama, staj tamamlama, proje yapma veya sınava tabi tutma gibi uygulamalardan birinin, birkaçının veya tamamının kullanılarak kazanımların elde edilme düzeyini ölçme, değerlendirme ve belirlemeye yönelik işlemler bütününü,
k) Tanıma: Yurtdışı bir yükseköğretim kurumunun ve bu kurumun ilgili programının akademik derece vermeye yetkili olduğunun Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilmesini,
l) Tanıma ve Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığı: Yükseköğretim Kurulu bünyesinde tanıma ve denklik işlemlerini yürüten hizmet birimini,
m) Uzaktan öğretim: Yükseköğretim kurumlarındaki eğitim-öğretim faaliyetlerinin, bilgi ve iletişim teknolojilerine dayalı olarak planlandığı ve uygulandığı, öğrenci ile öğretim elemanının ve öğrencilerin kendi aralarında karşılıklı etkileşimine dayalı olarak derslerin bizzat öğretim elemanı tarafından aynı mekânda bulunma zorunluluğu olmaksızın ancak eşzamanlı biçimde yürütüldüğü eğitim-öğretimi,
n) Yapılandırılmış klinik sınav: Tıp programlarının denklik işlemleri sürecinde alınan seviye tespit sınavı kararı kapsamında, klinik bilgi, beceri ve yetkinliklerin sınanması amacıyla üniversitelerce yapılan, esas olarak simülasyon, modeller ve standart hastalar üzerinden pratik uygulamaları içeren ve yazılı seviye tespit sınavına muadil olan sınavı,
o) Yükseköğretim: Milli eğitim sistemi içinde, ortaöğretime dayalı, en az dört yarıyılı kapsayan her kademedeki eğitim-öğretimin tümünü,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Tanıma ve Denklik İşlemleri
Başvuru usulü ve aranacak belgeler
MADDE 4 – (1) Tanıma veya denklik başvurusu, şahsen ya da yetkili makamlarca düzenlenmiş vekâletnameye sahip kişi tarafından, Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği yöntem, usul ve esaslar çerçevesinde aşağıda belirtilen belgelerle yapılır:
a) Başvuru formu.
b) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için T.C. kimlik numarası bulunan nüfus cüzdanı fotokopisi, yabancı uyruklular için uyruğunda bulundukları ülke tarafından düzenlenmiş kimlik belgesinin fotokopisi.
c) Tanıma veya denkliği talep edilen diploma veya mezuniyet belgesinin aslı ile Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri ya da Türkiye Cumhuriyeti noterleri tarafından onaylı sureti ve onaylı Türkçe tercümesi.
ç) Yükseköğrenim süresi içinde alınmış olan bütün derslerin notlarını ve ders saatlerini gösteren not çizelgesi (official transcript) aslı, Avrupa Birliğine üye ülkelerden alınan diplomalar için diploma eki (diploma supplement) aslı ile Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri ya da Türkiye Cumhuriyeti noterleri tarafından onaylı sureti ve onaylı Türkçe tercümesi, diploma eki ibraz edemeyenlerin bu durumu açıklayan ve ilgili yükseköğretim kurumundan veya ilgili ülkenin yetkili makamlarından edinecekleri belge.
d) Mezun olunan yükseköğretim kurumuna başka bir yükseköğretim kurumundan transfer edilen dersler var ise bu dersleri gösterir not çizelgesi (official transcript) aslı ile Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri ya da Türkiye Cumhuriyeti noterleri tarafından onaylı sureti ve onaylı Türkçe tercümesi.
e) Yükseköğretim Kurulunun usul ve esaslarda belirlediği durumlarda, bir önceki eğitim-öğretime ilişkin olarak alınan diploma ya da mezuniyet belgesinin aslı veya bu diploma ya da mezuniyet belgesinin; alındığı kurum, Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri ya da Türkiye Cumhuriyeti noterleri tarafından onaylı sureti.
f) Türkiye Cumhuriyeti uyruklu başvuru sahiplerinden yükseköğrenim süresince kullanılan pasaportların asılları veya giriş-çıkış tarihlerini gösteren ve işlem gören sayfalarının Türkiye Cumhuriyeti noterleri ya da Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri tarafından onaylanmış okunaklı sureti ile il emniyet müdürlüğünden alınmış giriş-çıkış belgesi; çift uyruklu başvuru sahiplerinin öğrenim süresince öğrenim gördüğü ülkede yaşıyor olduğunu gösterir belge.
g) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi sınavları ile öğrenci alan yurtdışı yükseköğretim programlarından mezun olanlardan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetindeki yükseköğretim kurumlarından mezun olan başvuru sahiplerinden, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hukukuna Göre Kurulmuş Olan Üniversitelerin Karşılıklı Tanınmasına Dair Milletlerarası Anlaşma çerçevesinde ortaöğrenimini Türkiye’de tamamlayanların yükseköğretime başladıkları yıl Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi sınavları puan koşullarını sağladıklarını gösterir belge veya bu sınavlara muadil olduğu Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen sınav sonuçlarına ait belgeler.
ğ) Yükseköğretime başlanılan yıl hazırlık öğrenimine tabi olanların hazırlık eğitimi aldıklarına ve başarılı olduklarına dair belge.
h) Yüksek lisans diploma denklik belgesi başvurularında yüksek lisans tezinin biri basılı biri elektronik ortamda olmak üzere iki adet örneği ile tez kapağının ve tez özeti kısmının Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri ya da Türkiye Cumhuriyeti noterleri tarafından onaylı sureti ve onaylı Türkçe tercümesi.
ı) Yabancı uyrukluların, ön lisans, lisans veya yüksek lisans diplomalarına mezuniyet tanıma belgesi veya diploma denklik belgesi başvurusunda bulunmalarının gerekçesini gösteren beyanı.
i) Bu Yönetmelik kapsamında istenen belgelere ek olarak istenebilecek diğer belgeler, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenir.
(2) Tanıma veya denklik başvurusunda bulunanlara başvurunun alındığına dair tarih ve sayı içeren bir belge verilir.
(3) Başvuruda aranan belgelerde eksiklik tespit edilenler ile dosyaların incelenmesi sonucu kendilerinden ek belge istenen ilgililere, belgelerin tamamlanması için istenen belgenin türüne göre Kurul tarafından belirlenen bir süre verilir. Gerektiğinde ilgililerin talebi üzerine ek süre verilebilir. Bu belgelerin verilen süre içerisinde de tamamlanmaması hâlinde başvuru iade edilir.
Yükseköğretim kurumları ve programlarının tanınması
MADDE 5 – (1) Bir yükseköğretim kurumunun tanınması için aşağıdaki koşullardan biri aranır:
a) Diplomayı veren yükseköğretim kurumunun faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca kendi yükseköğretim sistemi içinde akademik derece vermeye yetkili bir kurum olarak kabul edilmiş olması,
b) Bir ülkenin yükseköğretim kurumuna bağlı olarak başka bir ülkede faaliyet gösteren kurumların menşe ülke ve faaliyet gösterdiği ülke tarafından tanınıyor olması,
c) Türkiye’nin üyesi olduğu uluslararası örgütlerin çatısı altında faaliyet gösteren bir yükseköğretim kurumu olması.
(2) Birinci fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerindeki koşullardan herhangi birini sağlamayan bir yurtdışı yükseköğretim kurumunun tanınması için aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
a) Fakülte, program, anabilim dalı, bilim dalı yapılanmalarının Türk yükseköğretim sisteminde bulunan temel esasları sağlıyor olması.
b) Bünyesinde en az üç fakülte ve bir lisansüstü eğitim veren enstitünün mevcut olması.
c) Programlarının Türkiye’deki muadil programların akademik kadro yeterliklerini karşılıyor olması.
ç) Programlarının eğitim sürelerinin, örgün veya uzaktan eğitim türünde olmasının ve AKTS karşılıklarının Türkiye’deki benzer programlar ile uyumlu olması.
d) Kurum ve programlara ilişkin bilgiye ulaşılabilecek açık mekanizmaların mevcut olması.
e) Akreditasyon ve kalite güvence süreçlerinin tam ve anlaşılır olması.
f) En az bir dönem mezun vermiş olması.
(3) Birinci fıkradaki koşulları sağlamasına rağmen, aşağıdaki durumlardan herhangi birinin varlığı halinde ilgili yükseköğretim kurumu veya programı Kurul kararıyla tanınmaz ve bu kurumlardan alınmış belgeler denklik işlemleri açısından değerlendirilmez:
a) İlgili yükseköğretim kurumunun veya programının, Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından terör örgütü olarak kabul edilen örgütlerle bağlantısının 2547 sayılı Kanunun ek 31 inci maddesi çerçevesinde tespit edilmiş olması,
b) Vermiş olduğu eğitimin Türkiye’de kabul edilebilecek standartların altında olduğunun veya ilgili program mezunları için kabul edilen yeterlikleri sağlamadığının ve SYBS ile telafisinin ise süre ve kredi bakımından Türkiye’deki ilgili programdaki asgari eğitim süresinin ve kredisinin %50’sinden fazlasını gerektirmesi,
c) İlgili yükseköğretim kurumunun sahte veya gerçeğe aykırı belge düzenlediğinin tespit edilmiş olması.
Mezuniyet tanıma belgesi ve diploma denklik belgesi başvurularının incelenmesi
MADDE 6 – (1) 5 inci maddeye göre tanınan bir yükseköğretim kurumu ve programından mezun olup başvuruya esas belgeleri tam olanların başvuruları, aşağıdaki hususlar yönüyle incelenir:
a) Belgelerin asıllığı, gerçeğe uygunluğu, üzerinde kazıntı, silinti ve benzeri tahrifatın bulunup bulunmadığı, belgelerin başvuran kişiye ait olup olmadığı, kişinin ilgili ülkede kalıp kalmadığı, pasaport bilgileri ve ülkeye giriş-çıkış dökümlerinin uygunluğu,
b) Mezuniyet tanıma belgesi başvurusunda bulunan ilgililerin mezun olduğu yükseköğretim kurumunun ve programının tanınıp tanınmadığı ve alınan eğitimin derecesi,
c) Diploma denklik belgesi başvurusunda, denkliği talep edilen diplomaya esas yükseköğretim programının asgari süre, kredi ve kazanımlar açısından Türk yükseköğretim sisteminde yer alan programa ve derecelere eşdeğer olup olmadığı,
ç) Denklik için başvurusu yapılan diploma programının aynısı veya benzerinin Türk yükseköğretim sisteminde bulunmadığı durumlarda, bu Yönetmelikte belirtilen diğer şartların sağlanması hâlinde diplomanın ön lisans, lisans ve yüksek lisans dereceleri açısından Türk yükseköğretim sisteminde eşdeğerliği,
d) Unvan kullanılmasını gerektiren durumlarda 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 43 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca kazanılan unvanla aynı olup olmadığı.
(2) Kişinin sunduğu tüm belgeler Tanıma ve Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından birinci fıkra kapsamında incelendikten ve gerektiğinde Bilim Alanı Danışma Komisyonundan ve/veya üniversitelerden görüş alındıktan sonra bir ön inceleme raporu hazırlanır ve Komisyona sunulur.
(3) Komisyonun gerekli görmesi halinde, tanıma veya denkliği için başvurusu yapılan diploma ve diğer belgelerin gerçek olup olmadığı, öğrenim programının türü, niteliği ve düzeyi konularında, başvuru sahibinin kendisinden, ilgili yükseköğretim kurumundan veya ilgili ülke yetkili makamlarından belge teyidi, ek bilgi ve belge istenebilir.
Mezuniyet tanıma belgesi ve diploma denklik belgesi başvurularının incelenmesi sonucu yapılacak işlemler
MADDE 7 – (1) Mezun olunan kurumun eğitim-öğretiminin niteliğinde tereddüt oluşması durumunda Yükseköğretim Kurulunun değerlendirme hakkı saklı kalmak kaydıyla, 5 inci ve 6 ncı maddeler kapsamında uygunluğu tespit edilen diploma denklik başvurularıyla ilgili denklik işlemi aşağıdaki hallerde SYBS uygulanmaksızın yapılır:
a) Türk yükseköğretim sisteminde eşdeğer bir karşılığının olması hâlinde, yükseköğrenime başlanılan yıl Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenmiş olan sıralama kuruluşlarınca yapılan dünya üniversite sıralamalarının Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen dilimdeki üniversitelerden alınan diplomalara,
b) Türk yükseköğretim sisteminde eşdeğer bir karşılığının olması hâlinde Yükseköğretim Kurulunun tescil yetkisi verdiği ya da tescil yetkisini kabul ettiği uluslararası kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilen programlardan alınmış diplomalara,
c) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Kılavuzunda yer alan yurtdışındaki yükseköğretim programlarına yerleştirilenlerin veya bu programlara yerleştirilen en son öğrencinin aldığı puanı alarak aynı yıl ilgili yükseköğretim kurumunun aynı programına kayıt yaptıranların diplomalarına,
ç) Bu maddenin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen yükseköğretim kurumlarına ders transferi/yatay geçiş yoluyla geçerek öğreniminin en az %70’ini bu yükseköğretim kurumlarında tamamlayanların diplomalarına,
d) Yükseköğrenime başladıkları ilk eğitim öğretim döneminde ÖSYM’nin yükseköğretime geçiş için aradığı asgari şartları karşılamış olan ve (c) bendinde belirtilen yükseköğretim kurumlarına ders transferi/yatay geçiş yoluyla geçip öğreniminin en az %70’ini bu yükseköğretim kurumlarında tamamlayanların diplomalarına.
(2) 5 inci ve 6 ncı maddeler kapsamında uygunluğu tespit edilen, ancak birinci fıkrada belirtilen yükseköğretim kurumu ve programları dışında kalan programlardan alınmış diplomalara; Türk yükseköğretim sistemindeki eşdeğer programa göre temel kazanımlar, teorik ve uygulamalı dersler staj ve projeler bakımından yeterliğinin Komisyon tarafından doğrudan veya Bilim Alanı Danışma komisyonu ve/veya yükseköğretim kurumlarının görüşleri dikkate alınarak kabul edilmesi halinde SYBS uygulanmaksızın denklik işlemi yapılır.
(3) 5 inci ve 6 ncı maddeler kapsamında uygunluğu tespit edilmekle birlikte mezun olunan programın, birinci ve ikinci fıkrada belirtilenler dışında olup Türk yükseköğretim sistemindeki eşdeğer programa göre temel kazanımlar, eğitim-öğretimin dili, niteliği, teorik ve uygulamalı dersler, staj ve projeler bakımından yetersizliğinin Komisyon tarafından doğrudan veya Bilim Alanı Danışma Komisyonu ve/veya yükseköğretim kurumlarının görüşleri dikkate alınarak anlaşılması hâlinde, ilgililer usul ve esasları Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen SYBS işlemlerinden biri veya birkaçına tabi tutulur.
(4) Mezun olunan programın alan ve derece bakımından aynısı veya benzeri Türk yükseköğretim sisteminde bulunmuyor ise bu Yönetmelikte belirtilen diğer şartların sağlanması hâlinde, ilgililere diplomada belirtilen alanda Türk yükseköğretim sistemine eşdeğer olduğu tespit edilen ön lisans, lisans, tezli yüksek lisans veya tezsiz yüksek lisans derecesinde denklik işlemi yapılır.
(5) Avrupa Bölgesinde Yükseköğretimle İlgili Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşmeye taraf olan ülkelerden, aşağıda sayılan meslek icrasına izin veren alanlar dışında kalan programlardan mezun olan başvuru sahiplerinin, bu Yönetmelikte geçen diğer şartları ve ilgili program ve derecenin Türkiye’de karşılığı olması ve ülkemizde ilgili program ve derecede gerekli olan asgari eğitim süresi ve asgari krediyi sağlamaları durumunda SYBS işlemlerine tabi tutulmaksızın denklik verilebilir. Buna ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir. Meslek icrasına izin veren tıp, hukuk, mühendislik, mimarlık, diş hekimliği, eczacılık, öğretmenlik ve Kurulun usul ve esaslarla belirlediği klinik uygulaması olan sağlık alanlarından alınan diplomaların denklik başvurularının değerlendirilmesinde ise, başvuru özelinde münferiden inceleme yapılır ve bu inceleme sonucunda aynı programdan mezun farklı kişilere; almış oldukları dersler, uygulamalar ve projeler gibi hususlar göz önünde tutularak farklı SYBS işlemleri gerektiren kararlar alınabilir.
(6) Diploma denklik başvuruları aşağıda belirtilen hâllerde reddedilir:
a) Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınmayan yükseköğretim kurumlarında görülen eğitim-öğretim sonunda alınan diplomalara ilişkin mezuniyet tanıma belgesi ve/veya denklik başvuruları reddedilir. Ancak Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınmayan bir yükseköğretim kurumundan, tanınan başka bir yükseköğretim kurumuna geçerek öğrenimini tamamlayanların diplomaları, öğreniminin en az %70’ini tanınan yükseköğretim kurumundan almış olmaları hâlinde incelemeye tabi tutulur.
b) İlgililerin, uzaktan öğretim kapsamı dışında kalan açık öğretim ve dışarıdan eğitim gibi devam zorunluluğu bulunmayan bir eğitim-öğretim süreci sonunda aldıkları diplomalara ilişkin denklik başvuruları gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilir. Ancak bu programlarda alınan derslerin en az % 70’ini örgün eğitim şeklinde alanların diplomaları incelemeye tabi tutulur.
c) Mezuniyet tanıma belgesine veya denkliği talep edilen diplomaya esas teşkil eden yükseköğretim programının, eğitim programı/alanı ve derecesi bakımından Türk yükseköğretim sistemindeki ilgili programlara denk görülmemesi hâlinde başvuru talebi reddedilir.
ç) Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalarla öğrenim dilinin Türkçe olarak belirlendiği programlar ile Yükseköğretim Kurulu tarafından yurtdışında tanınan Türkçe programlar dışında öğrenim dili Türkçe olan programlardan alınan diplomalar için yapılan denklik başvuruları reddedilir.
d) Öğrenim süresince kullanılan pasaportun/pasaportların ve il emniyet müdürlüğünden alınan giriş-çıkış dökümünün incelenmesi sonucunda her bir eğitim-öğretim dönemi için öğrenim görülen ülkedeki bulunma süresinde eksiklik tespit edilenlerin başvuruları reddedilir. Öğrenime devam süresinin tespitinde Türkiye’deki ilgili yükseköğretim mevzuatı esas alınır.
e) Tanınan bir yükseköğretim kurumundan alınmış olmasına rağmen ön lisans, lisans veya yüksek lisans eğitimine eşdeğer olmayıp genellikle meslek eğitimini içeren ve alınmış olduğu ülkede bir üst öğrenime geçişe izin vermeyen veya Türkiye’deki akademik derecelere karşılık gelmeyen ara derecelere ilişkin başvurular reddedilir.
(7) Tanıma ve Denklik Dairesi Başkanlığı tarafından hazırlanmış olan ön inceleme raporu Komisyona sevk edilir. Komisyon tarafından yapılan inceleme sonucu hazırlanan nihai rapor Yükseköğretim Yürütme Kurulunda karara bağlanır.
Mezuniyet belgesi ile denklik başvurusu
MADDE 8 – (1) Denklik kararı alınan diplomalar için başvurunun “mezuniyet belgesi” ile yapılması durumunda diploma denklik belgesi yerine geçen “mezuniyet denklik belgesi”; diploma aslının ibrazı halinde ise “diploma denklik belgesi” düzenlenir.
Çeşitli alanların incelenmesi sürecinde yapılacak işlemlere ilişkin hükümler
MADDE 9 – (1) Meslek icrası kanunla düzenlenmiş alanlarda alınmış diplomalar için yapılan denklik başvurularının değerlendirilmesinde, söz konusu mesleğe ilişkin mevzuat hükümleri ve Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen esaslar saklıdır.
(2) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndekiler hariç olmak üzere yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının yabancı dil ve edebiyat, bu dillerin öğretmenliği, filoloji ile mütercim-tercümanlık alanlarındaki ön lisans, lisans ve yüksek lisans programlarından alınan diplomaların denklik işlemlerinde, mezun olunan program dili ülkenin resmî dili ile aynı değilse mezun olunan program dilinde Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen ulusal veya uluslararası yabancı dil sınavlarından Kurul tarafından belirlenecek puanı alma şartı aranır.
(3) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndekiler hariç olmak üzere yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının Türk Dili ve Edebiyatı, Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği, Türkçe Öğretmenliği, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları gibi Türkçeyle ilgili programlarından alınan diplomalara, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen eşdeğer alanlarda yapılan sınavda başarılı olunması hâlinde diploma denklik belgesi düzenlenir.
Uzaktan öğretim tanıma ve denklik işlemleri
MADDE 10 – (1) Uzaktan öğretim programlarından alınan diplomaların tanıma ve denklik işlemlerinde, örgün eğitim için geçerli olan inceleme esaslarına ek olarak aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
a) Uluslararası anlaşmalarla kurulan yükseköğretim kurumlarındaki veya resmî dili Türkçe olan ülkelerdeki uzaktan öğretim programları hariç olmak üzere yurtdışı yükseköğretim kurumlarındaki uzaktan öğretim program dilinin Türkçe olmaması.
b) Uzaktan öğretim programı kazanımlarının aynı alandaki örgün eğitim programı kazanımları ile uyumlu olması.
c) Uzaktan öğretim programının mezuniyet için gerekli kredi toplamının o ülkedeki eşdeğer örgün eğitim programının kredi toplamına eşit veya toplamından daha fazla olması.
ç) Mezun olunan uzaktan öğretim programının karşılığının, Türkiye’deki uzaktan öğretim programları içinde yer alması.
d) Öğrenim görülen dilde Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen sınavlardan Kurulun belirlediği puanların alınmış olması.
(2) Uzaktan öğretim yoluyla mezun olunan programın kazanımları ile aynı alandaki örgün eğitim programı kazanımlarının değerlendirilmesi neticesinde alınan eğitimin veya kazanımlarının yetersizliği ile ilgili şüphe oluştuğunda başvuru sahibi, Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde SYBS işlemlerine tabi tutulur.
Denklik incelemesinde yapılacak işlemlere ilişkin diğer hükümler
MADDE 11 – (1) Yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış diplomaların tanıma ve denklik işlemleri sonucunda düzenlenen mezuniyet tanıma ve diploma denklik belgesinin şekli ve içeriği Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenir.
(2) Belgelerin asıl ve gerçeğe uygun olmadığı, üzerinde tahrifat yapıldığı veya ilgili kişiye ait olmadığı tespit edilenlerin başvurusu reddedilerek haklarında yasal işlem yapılmak üzere Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulur.
(3) Denklik işlemleri sürecinde SYBS kapsamında yapılacak olan seviye tespit, ilmi hüviyet tespiti ve yapılandırılmış klinik sınav gibi sınav uygulamaları, ders/staj tamamlama, pratik eğitim, klinik pratik veya proje uygulamalarından biri veya bir kaçı, Komisyon tarafından doğrudan veya Bilim Alanı Danışma Komisyonu ve/veya üniversite görüşü alınarak karara bağlanır.
Evrak teslimi
MADDE 12 – (1) Tanıma veya denklik işlemleri sonuçlandığında;
a) İncelemeye esas olan diploma ve transkripte "Görülmüştür" kaşesi basılır.
b) Başvurunun olumlu veya olumsuz sonuçlanması hâlinde mezuniyet tanıma veya diploma denklik belgesi, bir üst yazı ekinde evrak asıllarıyla birlikte başvuru sahibine veya yetkili makamlarca düzenlenen resmî vekâletnameye sahip kişiye imza karşılığında elden teslim edilir.
c) Mezuniyet tanıma veya diploma denklik belgesinin zayii hâlinde Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usule göre işlem yapılır.
(2) Başvuru sırasında Yükseköğretim Kuruluna verilen onaylı suret ve onaylı tercüme belgeleri başvuru sahibine iade edilmez ve incelemeye esas belge olarak dosyasında saklanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Tereddütlerin giderilmesi
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanması sırasında ortaya çıkacak tereddütlerin giderilmesinde Yükseköğretim Kurulu yetkilidir.
Bildirimler
MADDE 14 – (1) Tanıma veya denklik başvuru sahiplerine yapılacak olan bildirimler posta yoluyla yapılır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 15 – (1) 20/2/2016 tarihli ve 29630 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükmü
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan denklik başvurularında, usul hükümleri dışında başvurunun yapıldığı tarihteki ilgili mevzuat hükümleri uygulanır. Ancak kişi lehine olan durumlarda bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.
https://denklik.yok.gov.tr/mevzuat
Adres: Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Üniversiteler Mah. 1600. Cad. No:10 06800 Bilkent Ankara-Türkiye | |
Telefon: 0850 470 0 965 | |
Faks: 0 (312) 266 50 60 | |
E-Posta: denklik@yok.gov.tr |